Wednesday, April 2, 2025

Đời mơ hồ qua mau ..

QUINHON11

Phú Sỹ ngũ hồ - QN11
45 năm rồi mới trở lại Nhật. Khung cảnh có khác đi nhiều, phi trường Tokyo vào sáng sớm sương mù giăng phủ, vẫn có mưa phùn lất phất bay nhưng thiếu những ngọn đèn vàng dọc theo phi đạo. 

Cảm xúc như chợt về dù lặng lẽ, kín kẽ nhưng vẫn làm tôi nghẹn thở vài giây. Có những loại cảm xúc chỉ mình mình hiểu trong thinh lặng, dù có trải bày cũng e rằng không ai có thể cảm thấu. 

Đêm qua, lạ chỗ khó ngủ, nữa đêm thức giấc, pha cà phê đi xuống ban công trước sảnh khách sạn ngồi. Trong bóng đêm, khí hậu khá lạnh, quấn khăn cổ, thêm chiếc áo khoát dày, vẫn thở ra khói, một mãnh hồn theo khói trôi về miền ký ức nào đó rất xa.. xa tít mù khơi.. của những năm tháng tuổi hai mươi , tràn đầy năng lượng, hào khí ngút trời. Tâm niệm sống đẹp, sống có ích, xem sinh mạng nhẹ tựa lông hồng. Rồi tình cờ lạc bước vào Facebook của anh Vũ Đăng Khuê, thấy lại bài hát "Chia Tay Lúc Tuổi 22".. Dù đã nghe nhiều lần, nhưng lúc này, trong khung cảnh này, nghe lại vẫn có chút ướt mi, bồi hồi xúc động. Thanh xuân chính là khoảng thời gian tươi đẹp và đáng nhớ nhất của mỗi người.

Nhìn lại, đời mình có hai khoảng thời gian đáng nhớ, dù không phải hoàn toàn là mộng đẹp nhưng đấy là khoảng thời gian đáng sống và tràn đầy ý nghĩa. Mỗi phút giây đi qua đã là chất dung nham gắn kết, hình thành nên một tôi hiện tại. Đó là hai năm cuối trung học lúc miền nam sụp đổ. Biến động, đổ vở , tang thương, Một nhóm bạn cùng nhau chia ngọt, x bùi, cùng khóc, cùng cười trước vận mệnh đất nước.. rồi chia tay mỗi người một hướng.

Tiếp đó là khoảng thời gian gần 3 năm ở Nhật.. cô gái trẻ với một gánh nặng trách nhiệm gia đình trên vai, bề ngoài lúc nào cũng tỏ ra cứng cõi, hiên ngang, đầu đội trời chân đạp đất.. Những ma sát, va chạm trong một cộng đồng nhỏ chưa tới 200 người, gồm nhiều thành phần khác biệt. Những trăn trở cho vận mệnh đất nước cho người ở lại, một khoảng không gian vô định trước mặt cho người bỏ nước ra đi.. và những cuộc chia tay đầy khắc khoải của tuổi 20.. Là một tôi thuở ấy trùng trùng nhiệt huyết.

Hào hùng một thuở tuổi đôi mươi
Sá chi sóng, gió, bão trùng khơi (Hồ Viết Bình)

Từ thưở chia xa, chân bước xuống đời, cơm áo gạo tiền, trách nhiệm bổn phận, thực tế thấm thía chử “ĐỜI”.. 

Giờ mắt mờ chân mỏi.. cõi nhân sinh chỉ còn chập chờn những ảo giác.. hạnh phúc thấp thoáng nụ cười. Khổ đau, ly biệt làm lệ ướt hoen mi…

Những cô gái nhỏ năm xưa
Bây giờ tóc đã lưa thưa trổ màu
Ngày qua vùn vụt bóng câu
Vũng đời trôi nổi cạn sâu bao lần.. (H
ạ Anh)

Một tôi của hiện tại.. Đời mơ hồ qua mau ./

vườn dâu ở Nhật
ăn no luôn- mua vé mỗi người $16 (usd)

Osaka Castle

Núi Phú sĩ


QUINHON11- 03/2025

___________________________

Monday, March 31, 2025

Uống cà phê như thế nào để bảo vệ trái tim ?

Dân Trí

(Dân Trí) - Việc uống cà phê như một thói quen hàng ngày mà không quan tâm đến liều lượng hoặc tác động lâu dài lên cơ thể có thể khiến trái tim phải trả giá.

Một tách cà phê vào buổi sáng giúp nhiều người tỉnh táo, cải thiện tâm trạng và tăng hiệu suất làm việc.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích đã được công nhận, việc tiêu thụ cà phê mỗi ngày ở mức độ cao có thể gây ra những tác động tới sức khỏe tim mạch.

Lạm dụng cà phê tạo gánh nặng cho tim

Trong nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ, các nhà khoa học đã tiến hành phân tích dữ liệu từ hơn 347.000 người trưởng thành trong độ tuổi từ 37 đến 73 tại Anh, nằm trong cơ sở dữ liệu của Biobank.

Đây là một hệ thống lưu trữ thông tin y tế, di truyền học và lối sống lớn nhất tại quốc gia này. Mục tiêu của nghiên cứu là tìm hiểu mối liên hệ giữa việc tiêu thụ cà phê hàng ngày với nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.

Kết quả cho thấy, những người uống hơn sáu tách cà phê mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn 22% so với những người uống ít hơn hoặc không uống.

Nguy cơ này không phụ thuộc vào yếu tố di truyền hay các thói quen sinh hoạt khác. Đáng chú ý, mối liên hệ giữa lượng caffeine tiêu thụ và các chỉ số tim mạch xấu trở nên rõ ràng hơn khi lượng cà phê vượt ngưỡng cho phép trong thời gian dài.

Tiến sĩ Elina Hyppönen, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: "Uống cà phê điều độ có thể mang lại một số lợi ích nhất định, nhưng khi vượt quá giới hạn, caffeine bắt đầu gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tim mạch.

Chúng tôi nhận thấy một ngưỡng nguy hiểm bắt đầu xuất hiện từ mức sáu tách cà phê mỗi ngày trở lên".

Vì sao uống nhiều cà phê lại hại tim ?

Caffeine là hoạt chất chính trong cà phê, có khả năng kích thích hệ thần kinh trung ương. Khi vào cơ thể, caffeine làm tăng nồng độ adrenaline - một loại hormone giúp cơ thể phản ứng nhanh hơn trong các tình huống khẩn cấp, đồng thời khiến tim đập nhanh và mạnh hơn.

Đây là lý do khiến nhiều người cảm thấy tỉnh táo, thậm chí "phấn chấn" sau khi uống cà phê. Tuy nhiên, nếu trạng thái này kéo dài liên tục mỗi ngày, trái tim sẽ phải làm việc nhiều hơn mức cần thiết, lâu dần có thể dẫn tới rối loạn nhịp tim, tăng huyết áp và suy tim.

Ngoài ra, caffeine còn có thể gây co thắt mạch máu và làm tăng áp lực máu trong lòng động mạch.

Ở người có sẵn yếu tố nguy cơ như cao huyết áp, béo phì, căng thẳng mạn tính hoặc di truyền bệnh tim, việc tiêu thụ lượng lớn cà phê có thể trở thành "giọt nước tràn ly", đẩy nhanh quá trình tiến triển bệnh.

Không ít người có cảm giác hồi hộp, đánh trống ngực hoặc bồn chồn sau khi uống cà phê. Đó chính là dấu hiệu cho thấy cơ thể phản ứng tiêu cực với caffeine, đặc biệt là khi sử dụng với liều lượng cao hoặc vào thời điểm không phù hợp như buổi chiều tối.

Bao nhiêu cà phê là vừa đủ ?

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), người trưởng thành khỏe mạnh không nên tiêu thụ quá 400mg caffeine mỗi ngày, tương đương khoảng ba đến bốn tách cà phê pha thông thường.

Tuy nhiên, mức chịu đựng caffeine ở mỗi người là khác nhau. Với người có thể trạng yếu, rối loạn giấc ngủ, phụ nữ mang thai hoặc người mắc bệnh tim mạch, ngưỡng an toàn có thể thấp hơn rất nhiều.

Một điều đáng chú ý là không phải ai cũng nhận ra mình đã vượt ngưỡng caffeine mỗi ngày, bởi ngoài cà phê, chất này còn có trong trà, nước tăng lực, một số loại thuốc cảm. Vì vậy, cần tính toán tổng lượng caffeine tiêu thụ từ tất cả nguồn thực phẩm trong ngày, không chỉ riêng cà phê.

Uống cà phê thế nào để bảo vệ trái tim ?

Thay vì loại bỏ hoàn toàn cà phê - điều không cần thiết nếu bạn khỏe mạnh và uống ở mức độ vừa phải - lời khuyên là hãy sử dụng cà phê một cách thông minh.

Nên tránh uống cà phê khi đang đói, vì sẽ kích thích dạ dày tiết nhiều axit, làm tăng nguy cơ viêm loét. Không uống cà phê sau 14h để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ - yếu tố có liên hệ trực tiếp đến sức khỏe tim mạch.

Hãy lắng nghe cơ thể của bạn. Nếu sau khi uống cà phê, bạn cảm thấy hồi hộp, bồn chồn, tim đập nhanh hay mất ngủ kéo dài, đó là dấu hiệu nên giảm lượng tiêu thụ, hoặc chuyển sang loại cà phê ít caffeine (decaf).

Ngoài ra, hạn chế sử dụng cà phê hòa tan có nhiều đường, kem hoặc chất tạo ngọt nhân tạo cũng là cách để giảm áp lực cho tim và hệ tuần hoàn.

Dân Trí



Saturday, March 29, 2025

Bụng bự, kém trí nhớ và suy giảm nhận thức khi ‘có tuổi’

Sam Nguyễn

Từ xa xưa người ta đã nói “vòng bụng to thì vòng đời ngắn lại,” bụng bự không chỉ liên quan đến thẩm mỹ mà còn là mối nguy hiểm với sức khỏe.

Một nghiên cứu mới phát hiện vòng eo lớn hơn có liên quan đến tình trạng suy giảm nhận thức nghiêm trọng hơn ở người lớn trên 60 tuổi.

Các nhà nghiên cứu tại Trinity College Dublin vừa phân tích dữ liệu của gần 5.200 người lớn tuổi ở Ireland tham gia vào một nghiên cứu toàn quốc nhằm xem xét nhiều yếu tố về sức khỏe và lối sống.

Cuối cùng, các tác giả phát hiện tỷ lệ eo-hông có thể phản ánh mức độ chức năng nhận thức của một người. Nghĩa là, một người càng có nhiều mỡ bụng thì càng có khả năng mắc một số dạng suy giảm nhận thức – như trí nhớ kém hơn, phán đoán kém, tư duy lẫn lộn – khi họ bước sang tuổi 60 và già hơn.

Những người thừa cân thường có kết quả kém hơn trong các bài kiểm tra trí nhớ và thị giác không gian, nhưng ít nghiên cứu nào chỉ ra mối liên hệ tương tự ở người lớn tuổi, đặc biệt là khi sử dụng một nhóm mẫu lớn như vậy.

Béo phì có liên quan đến những hậu quả tiêu cực đối với sức khỏe, nghiên cứu mới bổ sung thêm bằng chứng mới cho thấy rằng béo phì và nơi cơ thể tích tụ trọng lượng dư thừa có thể ảnh hưởng đến sức khỏe não bộ. Những người có trọng lượng tập trung nhiều hơn ở phần giữa cơ thể so với phần hông có thể có nguy cơ mắc một số tình trạng sức khỏe cao hơn – bao gồm cả suy giảm sức khỏe nhận thức.

Các tác giả tin rằng sự suy giảm nhận thức là kết quả của việc tăng tiết các dấu hiệu viêm nhiễm từ mỡ bụng, điều này có liên quan đến nguy cơ suy giảm nhận thức cao hơn. Tuy nhiên, họ cho rằng việc có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao không nhất thiết có nghĩa là một người có khả năng có trí nhớ kém hơn vì chỉ số này không phân biệt giữa mỡ và cơ.

Suy giảm nhận thức nhẹ (MCI) là một căn bệnh phổ biến xảy ra khi lão hóa và khiến mọi người gặp khó khăn đáng kể với các chức năng điều hành, nhưng không nghiêm trọng bằng chứng mất trí nhớ (alzheimer), căn bệnh khiến bệnh nhân thường gặp khó khăn khi thực hiện các công việc hàng ngày đơn giản.

Tuy nhiên, MCI vẫn được coi là “giai đoạn trung gian” giữa suy giảm nhận thức bình thường và chứng alzheimer, và cuối cùng có thể dẫn đến những tình trạng suy nhược hơn. Một hướng dẫn gần đây do một nhà nghiên cứu hàng đầu của Mayo Clinic biên soạn cho thấy tập thể dục hai lần một tuần giúp ngăn ngừa sự phát triển của MCI.

Số lượng người mắc chứng mất trí nhớ vẫn tiếp tục tăng ở mức đáng báo động. Các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng đến năm 2040, hơn 81 triệu người trên toàn thế giới sẽ mắc chứng mất trí nhớ, so với chỉ 24.3 triệu người vào năm 2001.

Các nhà nghiên cứu kết luận sau khi nghiên cứu dữ liệu sức khỏe của khoảng 1,200 người trong nhiều thập kỷ rằng duy trì tỷ lệ eo-hông thấp ở tuổi trung niên có thể mang lại cơ hội tốt hơn để duy trì sự minh mẫn về mặt tinh thần khi về già.

Kết quả của những nghiên cứu mới này thực ra chỉ bổ sung cho những gì chúng ta đã biết về tình trạng bụng mỡ ảnh hưởng đến sức khỏe thế nào.

Một số nghiên cứu trên thế giới cho thấy nguy hiểm của vòng eo lớn. Cứ tăng thêm 2.5cm vòng eo thì nguy cơ mắc bệnh tim mạch tăng lên 10%. Nghiên cứu ở trên 3,000 phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh ở Ấn Độ người ta thấy phụ nữ có vòng eo và vòng hông bằng nhau nguy cơ ung thư vú tăng ba đến bốn lần. Vòng bụng to còn ảnh hưởng tới cả độ thông minh, sáng suốt của phụ nữ, làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ. Béo bụng được chứng minh tăng gấp đôi khả năng tử vong sớm dù bạn không béo phì (BMI trên 30).

Sam Nguyễn (theo Study Finds) 

_________________

Friday, March 28, 2025

NGƯỜI MẸ…

PHAN HỒNG DUY

Tôi gặp bà trong 1 dịp theo đoàn thiện nguyện vào thăm các cụ già neo đơn trong viện dưỡng lão. Tuy là 1 viện dưỡng lão tư nhân dành cho những người có điều kiện về vật chất nhưng có rất nhiều cụ ông, cụ bà tiền bạc đếm không xuể nhưng chẳng có người thân thăm viếng vấn an cho những ngày cuối đời; thậm chí có thể nhắm mắt xuôi tay mà chẳng có 1 người thân bên cạnh. Do vậy thỉnh thoảng 1 vài tháng nhóm chúng tôi vào thăm, trò chuyện và tổ chức những trò giải trí cho các cụ. 

Wednesday, March 26, 2025

Chia ly chiều tuyết phủ

 Như Sao

microsoft ai – bảo huân
Một cuộc chia ly thật cảm động. “Nhân vật” chính là ông già và con chó thương yêu. Cả hai đã sống với nhau bao nhiêu năm nhưng giờ đây không được nữa rồi. Trong chiều tuyết phủ, người và chó buông nhau ra, bỗng nghe tiếng “Chúc Mừng Giáng Sinh Vui Vẻ”, lệ chực trào ra trên khóe mắt ta nhưng đồng thời lòng cảm thấy ấm áp bao nhiêu.

Tuesday, March 25, 2025

Bánh cam mặn

Tạ Phong Tần

Thời tôi còn ở Sài Gòn, tôi phải bỏ thời gian ra lùng sục nhiều nơi, cuối cùng mới phát hiện ra những con đường có nhiều xe đẩy bán rong bánh cam, bánh còng là Phan Xích Long (tên cũ: Thái Lập Thành, quận Phú Nhuận), quanh nhà thờ Kỳ Ðồng (quận 3) và quận Gò Vấp.

DUYÊN PHẬN

Có những người vẫn ở bên cạnh chúng ta, nhưng thực ra, chúng ta đã chia tay họ từ lâu.

Đó có thể là người bạn từng thân thiết, từng cười đùa suốt cả ngày, chia sẻ với nhau từng câu chuyện nhỏ nhặt nhất. Bỗng một ngày, cả hai đều bận rộn, những tin nhắn thưa dần, rồi im bặt. Gặp lại nhau, chẳng còn hào hứng kể chuyện cũ hay hỏi han về hiện tại, vì khoảng cách đã phủ một lớp bụi dày lên những kỷ niệm.